مهدی مشهدی اکبر بوجار، حمیدرضا رحیمی سالکویه، مهدی صابری، محسن مرادی، حسن امانپور، دکتر فاطمه سالم، دوره ۳۹، شماره ۴ - ( ۱۲-۱۴۰۰ )
چکیده
چکیده زمینه: درد احساس ناخوشایندی است که میتواند ناشی از تخریب و یا آسیب در حال وقوع در بافت باشد. از دیرباز استفاده از داروهای گیاهی جهت کاهش یا برطرف کردن درد مورد توجه بوده است. به آلکالوئیدهای مختلف موجود در گیاه زرشک (Berberis vulgaris) اثرات درمانی بسیاری نسبت داده شده که ازمیان آنها بربرین شاخصتربوده است. هدف از مطالعه، بررسی اثرات ضددردی و اثربخشی بربرین در چگونگی و میزان بهبود و یا کاهش درد می باشد. روش کار: بهمنظور ارزیابی اثرات ضددردی بربرین، از روشهای استاندارد و شناختهشده ارزیابی میزان احساس درد Hot plate و Tail flick استفاده شد. آزمایشها در ۱۱ گروه که در هر گروه، ۶ موش سوری نر قرار داشتند، شامل گروههای آزمون (ماده بربرین)، گروه کنترل مثبت (داروی پیروکسیکام) و گروه کنترل منفی (نرمالسالین) بهصورت تزریق داخل صفاقی انجام گرفت. در آزمون Hot plate مدتزمان تأخیر در بلندکردن و یا لیسیدن پا مورد سنجش قرار گرفت و در آزمون Tail flick، با تمرکز محرک دردناک حرارتی بر روی قسمتی از دم موشها، مدت زمانی که طول میکشید تا موش، دم خود را کنار بکشد، ثبت شد. دادههای به دست آمده از هر گروه بهطور جداگانه و سپس با سایر گروهها توسط نرمافزار SPSS و آزمون One-way ANOVA مورد تجزیه و تحلیل قرار گرفتند. یافته ها: بربرین در دوزهای mg/kg۶ و ۳ و ۵/۱ اثرات ضددردی معنیداری در مقایسه با گروه کنترل در زمان ۳۰ دقیقه پس از تزریق، در هر دو آزمون نشان داد (۰۱/۰>P). تزریق همزمان mg/kg ۳ از بربرین به همراه mg/kg ۱۵داروی پیروکسیکام توانست اثرات ضددردی معنیداری در مقایسه با تزریق mg/kg ۱۵ داروی پیروکسیکام بهتنهایی نشان دهد (۰۵/۰>P). نتیجه گیری: ماده بربرین توانست، زمان تأخیر درپاسخ به محرک دردزا در آزمونهای فارماکولوژیک را بهصورت وابسته به دوز افزایش دهد. پیشنهاد میشود که استفاده همزمان از ماده بربرین در کنار داروی پیروکسیکام میتواند منجر به همافزایی و بهبود میزان اثربخشی بهویژه در دردهای حاد درحیوانات شود. ضمناً استفاده همزمان بربرین درکنار پیروکسیکام، میتواند منجربه کاهش دوز مصرفی و عوارض جانبی پیروکسیکام شود