دوره 40، شماره 2 - ( 1401 )
جلد 40 شماره 2 صفحات 113-104 |
برگشت به فهرست نسخه ها
دانشکده پیراپزشکی، گروه معارف اسلامی، تبریز، ایران
چکیده: (485 مشاهده)
چکیده
زمینه: اخذ تعهد از پزشکان در قالب سوگندنامه به سوگندنامه بقراط و دوران یونان باستان برمی‌گردد. از دیرباز این سوگندنامه‌ها با تغییراتی در راستای بومی‌سازی با فرهنگ‌های مختلف رواج داشته است. در دوره اسلامی نه تنها بومی شده سوگندنامه بقراط، بلکه آثار ارزشمند دیگری نیز در قالب پندنامه و ... برای ایجاد حس مسئولیت در پزشکان تدوین گردید. امروزه در ایران اخذ سوگندنامه از پزشکان در قالب مراسم جشن فارغ‌التحصیلی دانشجویان پزشکی اجرا می‌شود و به مباحث فقهی آن توجهی نمی‌گردد. این پژوهش با هدف آسیب‌شناسی ابعاد فقهی سوگندنامه پزشکان در ایران انجام شده است.
روش کار: پژوهش حاضر با رویکرد کیفی اکتشافی در سال 2021 در دانشگاه علوم پزشکی تبریز انجام شده است. برای این تحقیق چهار نشست علمی با حضور دوازده نفر از متخصصان حوزه اخلاق پزشکی، فلسفه، حقوق و دین‌شناسی تشکیل گردید و جمع‌آوری داده از طریق بحث گروهی متمرکز (Focus Group) انجام یافته است. در مرحله تحلیل داده از روش تحلیل تماتیک شش‌مرحله‌ای براون و کالارک (2006) استفاده شده است.
یافته ها: یافته‌ها نشان داد سوگندنامه مزبور، صرفا اخلاقی بوده و چه بسا اعطای صبغه فقهی و شرعی از قبیل وجوب کفاره در نقض سوگند و ...، آثار منفی در پی داشته باشد. از دیگر نتایج اینکه سوگندنامه مزبور به لحاظ حقوقی هیچ حقی برای بیمار نسبت به پزشک ایجاد نمی‌کند.
نتیجه گیری: این مقاله حاصل طرحی تحقیقاتی است که با حمایت مالی مرکز توسعه پژوهش‌های بین‌رشته‌ای معارف اسلامی و علوم سلامت دانشگاه علوم پزشکی تبریز با ملاحظه تمام استانداردهای اخلاقی و پژوهشی انجام یافته است. تغییر در مفاد و نحوه اجرای مراسم سوگندنامه و اخذ آن در سه مرحله ورود به تحصیل، حین تحصیل و فراغت از تحصیل، از پیشنهادهای مهم پژوهش حاضر است.
زمینه: اخذ تعهد از پزشکان در قالب سوگندنامه به سوگندنامه بقراط و دوران یونان باستان برمی‌گردد. از دیرباز این سوگندنامه‌ها با تغییراتی در راستای بومی‌سازی با فرهنگ‌های مختلف رواج داشته است. در دوره اسلامی نه تنها بومی شده سوگندنامه بقراط، بلکه آثار ارزشمند دیگری نیز در قالب پندنامه و ... برای ایجاد حس مسئولیت در پزشکان تدوین گردید. امروزه در ایران اخذ سوگندنامه از پزشکان در قالب مراسم جشن فارغ‌التحصیلی دانشجویان پزشکی اجرا می‌شود و به مباحث فقهی آن توجهی نمی‌گردد. این پژوهش با هدف آسیب‌شناسی ابعاد فقهی سوگندنامه پزشکان در ایران انجام شده است.
روش کار: پژوهش حاضر با رویکرد کیفی اکتشافی در سال 2021 در دانشگاه علوم پزشکی تبریز انجام شده است. برای این تحقیق چهار نشست علمی با حضور دوازده نفر از متخصصان حوزه اخلاق پزشکی، فلسفه، حقوق و دین‌شناسی تشکیل گردید و جمع‌آوری داده از طریق بحث گروهی متمرکز (Focus Group) انجام یافته است. در مرحله تحلیل داده از روش تحلیل تماتیک شش‌مرحله‌ای براون و کالارک (2006) استفاده شده است.
یافته ها: یافته‌ها نشان داد سوگندنامه مزبور، صرفا اخلاقی بوده و چه بسا اعطای صبغه فقهی و شرعی از قبیل وجوب کفاره در نقض سوگند و ...، آثار منفی در پی داشته باشد. از دیگر نتایج اینکه سوگندنامه مزبور به لحاظ حقوقی هیچ حقی برای بیمار نسبت به پزشک ایجاد نمی‌کند.
نتیجه گیری: این مقاله حاصل طرحی تحقیقاتی است که با حمایت مالی مرکز توسعه پژوهش‌های بین‌رشته‌ای معارف اسلامی و علوم سلامت دانشگاه علوم پزشکی تبریز با ملاحظه تمام استانداردهای اخلاقی و پژوهشی انجام یافته است. تغییر در مفاد و نحوه اجرای مراسم سوگندنامه و اخذ آن در سه مرحله ورود به تحصیل، حین تحصیل و فراغت از تحصیل، از پیشنهادهای مهم پژوهش حاضر است.
| بازنشر اطلاعات | |
 |
این مقاله تحت شرایط Creative Commons Attribution-NonCommercial 4.0 International License قابل بازنشر است. |