چکیده
زمینه: شتاب و سرعت باور‌نکردنی تکنولوژی هوش مصنوعی در چند سال اخیر و گسترش چت باتها و برنامه‌های کاربردی آن بخصوص درزمینه‌ پزشکی به عنوان مراقب بهداشتی یا کمک درمانگر بسیاری از پزشکان، کارکنان خدمات پزشکی و نیز بیماران را برای استفاده و کمکاز آن تشویق و ترغیب نموده است. از ظهور اولین تفکرات در مورد هوش‌مصنوعی و یا ربات‌های هوشمند مسائل اخلاقی و حقوقی متعددیبرای استفاده از هوش‌مصنوعی وجود داشته و در حال حاضر نیز گسترش پیدا کرده است که نحوه برخورد، تعامل و مسئولیت هوش‌مصنوعیدر قبال نتایج ارایه شده به گیرندگان خدمت از اهم آنهاست.
روش کار: جهت بررسی موضوع با توجه به جدید و نو بودن آن و محدودیت منابع از روش Scoping review جهت بررسی منابع استفاده شد. با استفاده از کلمات AI “و” “ اتونومی” درموتورهای جستجوی google scholar و Pubmed و بازه زمانی سال 2021 تا 2024 در عناوین مقالاتجستجو انجام شد. در نهایت با جمع‌بندی نکات حاصل از مرور مقالات و نظرات نویسندگان مقاله به نگارش درآمد.
یافته‌ها: مهمترین نکات مشترک در منابع، بحث شفافیت در تصمیم‌سازی، عدالت، رضایت و حریم خصوصی است که با توجه به گسترشاستفاده از هوش‌مصنوعی و اهدافی که برای آن جهت دسترسی عادلانه و گسترده به خدمات بهداشتی و پزشکی در حوزه پزشکی در نظرگرفته شده است بایستی به دقت به آنها توجه کرد.
نتیجه‌گیری: علاوه بر موارد منتج از مرور منابع در صورت استفاده از هوش‌مصنوعی به عنوان کمک درمانگر یا مراقب سیستم بهداشتیدیگر شرایط ارتباط با بیمار، شان و کرامت انسانی و احترام به استقلال و اتونومی او به عنوان کاربر ماشین بایستی حفظ و مورد توجه قرارگیرد. لذا بررسی مواردی مانند نحوه احترام به استقلال، رضایت، حفظ حریم شخصی، شفافیت داده‌ها و نتایج و نوع ارتباط ماشین با بیماربایستی مشخص باشد تا بتوان برای رابطه هوش‌مصنوعی با کاربران (بیمار)، نقش اخلاقی و حقوقی قائل شد. این مقاله به این عناوینخواهیم پرداخت.